Пресс-релизы
Алматыда екінші энергетикалық Форум басталды
В Алматы стартовал Второй энергетический Форум
Форум 14–16 қараша аралығында Қазақстан-Британ техникалық университетінің қабырғасында өтеді. Биылғы іс-шара саясаткерлерді, әртүрлі елдердің энергетика, қаржы секторы, ғылым және Академия өкілдерін жинады.
Үш күндік диалогтың негізгі тақырыптары:
-
Төмен көміртекті және нөлдік технологиялардың өзара әрекеттесуі арқылы тұрақты аймақтық энергетикалық жүйелерді жобалау.
-
Жеке және мемлекеттік қаржыландыру есебінен Орталық Азиядағы энергетикалық жүйелерді инновациялау және жаңғырту.
-
Орталық Азиядағы энергия, су және жердің өзара байланысына байланысты мүмкіндіктер мен қауіптерді зерттеу.
-
Өңірлік ынтымақтастықты нығайту және өңіраралық техникалық және институционалдық әлеуетті арттыру
Екінші энергетикалық форумды бүгін UNECE энергетикалық қызметкері Виктор Бадакер ашты, ол "ғылым мен білім арқылы біз табысқа жетіп, саясаткерлерге нақты білім мен нақты жағдайды жеткізе аламыз" деп атап өтті.
Сондай-ақ, форум қонақтарының алдында Қазақстан-Британ техникалық университетінің ректоры Маратбек Габдуллин сөз сөйледі: "Көптеген жылдар бойы дәстүрлі энергия көздері пайдаланылып келе жатқан Орталық Азияның ерекшеліктерін ескере отырып, энергияға көшу туралы маңызды диалогты тек стейкхолдердің қатысуымен ғана құруға болады. Біз білетіндей, "climate Action 100 + инвесторлар тобының мәліметі бойынша, әлемдегі ең ірі 166 парниктік газдар шығарындыларының үштен екісінен астамы 2050 жылға немесе одан ертерек нөлге жетуге уәде берді" (The Economist). Тұрақты энергетикалық жүйені құру инвестициялармен немесе қажетті инфрақұрылымның болмауымен шектелмейді. Қажетті өзгерістер мәселесі-ең алдымен, бұл адамдардың, бізді-энергия пайдаланушылардың санасын өзгерту және өзгерту мәселесі, сондай-ақ бұл экология және кез келген энергия көздеріне ақылға қонымды көзқарас мәселелері және климат мәселелерін және оған тікелей әсер етуімізді түсіну".
"Біз бәріміз Климаттық дағдарыстың маңыздылығын түсінеміз. Біз климаттың қожайыны емеспіз, біз қонақ екенімізді және бұл әлемді балаларымызға ең жақсы сапада жеткізуіміз керек екенін ұмытпаңыз. Ол үшін ынтымақтастық қажет. Мен Қазақстанда ғылыми компонентке қатысты энергияға ауысуына көмектесетін талантты адамдар көп екенін білемін. Ғылым сиқыр сияқты емес. Біз таяқшаны сермеп, ауысуды жүзеге асыра алмаймыз. Бізге ауысуды жүзеге асыру үшін тәртіп қажет", - деді Энди Паркер, Кембридж университетінің Кавендиш зертханасының жетекшісі.
Бірінші пікірталаста "Орталық Азиядағы төмен және нөлдік көмірсутек шығарындылары бар технологиялардың өзара әрекеттесуі" талқыланды. Австриядағы халықаралық қолданбалы жүйелерді талдау институтының аға талдаушысы Холгер Рогнер институт 15 аймақ арасында көміртегі бейтараптығына көшу бойынша талдау жүргізгенін айтты. Орталық Азия елдері ерекше қызығушылық танытты: "біз сценарийлер жиынтығын, болашаққа деген көзқарасымызды жасадық. Сценарийлердің бірі - Орталық Азия елдері не өзінің энергия көзін дамыта алады, не өзгерістердің әдеттегі ағымы болады, бәрі бүгінгідей болады. Қазір біз ядролық энергия пайдаланылған кезде көмірсутекті зерттеуді терең талдау үшін арнайы технологияларды әзірлеп жатырмыз. Көміртекті бейтараптыққа көшкеннен кейін Орталық Азия елдерімен не болады? 2020 жылдан 2050 жылға дейінгі инвестициялық көрініс өзгермейді. Ауысу қаржылық ауыртпалық емес. Климаттың өзгеруіне қарсы күрес сұраныс жағынан болады"
GIZ Kazkhstan өкілі Дана Ермоленок Қазақстан экономикасының климаттың өзгеруіне бейімделуі туралы айтып берді.
"Қазір Энергетика секторынан климаттың әсері қандай? Су тапшылығы. Ол жақын арада Қазақстанның көптеген өңірлерінде сезілетін болады. Еуропа елдерінде құрғақшылық салдарынан су тапшылығы байқалды. Мысалы, Францияда атом энергетикасына байланысты осындай проблема туындады біз сондай-ақ Қазақстанда электр энергиясына сұраныстың өзгеруін байқаймыз, мысалы, жазғы уақытта инфрақұрылымды кондиционерлеу үшін. Біз климаттық болжамдар бойынша жылу толқындары жиі болатынын және бұл сұранысқа да әсер ететінін көреміз. Сонымен қатар, әртүрлі салаларда инфрақұрылымның зақымдану қаупі бар: мұнай құбырлары, ауа-райының төтенше жағдайларына байланысты электр желілері. Тиісінше, бұл экономикалық шығынға әкеледі. Біз өз жұмысымызда Қазақстанда қандай бейімделу шаралары қолданылатынын қарастырдық. Оларға мыналар жатады: инфрақұрылымды (бөгеттерді) жетілдіру, қондырғылардың беріктігін жақсарту, жерасты электр беру желілері, ірі су қоймаларын құру, ЖЭК-ке инвестициялар".
Сондай-ақ, Холгер Рогнер форумға қатысушылардың "неліктен атом энергетикасы өте таза болмаса да маңызды болып саналады" деген сұрағына жауап бере отырып, "тәуекелге ұшырамайтын технология жоқ. Өмірлік циклды алып тастау керек. Иә, атом энергетикасы-қымбат рахат. Бірақ 60 жылдағы жалпы шығындарға қарасақ...Атом энергиясы-үздіксіз энергия көзі. Бірақ сіз сақтау, дамыту арқылы тепе-теңдікті таба аласыз. Әр елдің энергия көздерімен қалай күресуге болатындығы туралы көзқарасы бар".
АҚШ сауда министрлігінің Халықаралық энергетикалық ауысу жөніндегі кеңесшісі Сурия Джанаяти өз сөзінде Орталық Азияның бүкіл әлемге әсер етуінің маңыздылығын атап өтті: "Сіздерде барлық қазбалар бар. Сіз Климаттық мақсаттарға және энергетикалық ауысуға қол жеткізе аласыз, өйткені сізддерде экологияда із қалдырмайтын ресурстар бар. Біздің үкіметтер ынтымақтастық және экономиканы дамыту, энергияға көшу бойынша инвестициялар бойынша келіссөздер жүргізетін болады".
Өзбекстанның Орталық Азия үйлестіру-диспетчерлік орталығының директоры Хамидулла Шамсиевтің сөз сөйлеуі қызықты болды. Ол Өзбекстанда жасыл энергетиканы қолдану тәжірибесі және елімізде қандай энергетикаға бәс тігу керектігі туралы айтып берді: "газ станцияларынсыз жасай алмайсың. Бірақ бір мәселе бар – ол газ станцияларының жүктемесі. Біз, энергетиктер, бұған дайынбыз. 8 гигаватт күнді бірдей газ жүктемесімен алмастыру үшін газ қоймаларының құрылысына көп көңіл бөлу керек. Газ гольдерлерін салу керек, газдың артық мөлшерін жинауға мүмкіндік беретін технологияларды салу керек. Бізге энергияның кез-келген түрі өте қажет, егер бірдеңе дұрыс болмаса немесе қуат аз болса, біз бас тартпауымыз керек. Біз қазірдің өзінде елдерде жұмыс істеп жатқан нәрсені жетілдіріп, сол шығарындыларды жоюға тырысуымыз керек. Сондықтан біз энергия түрлерін әртараптандырусыз жасай алмаймыз".
Сондай-ақ, бүгін Орталық Азиядағы энергетикалық ауысудағы табиғи газдың рөлі және өңірдің сутегі экономикасына жолы туралы тақырыптар талқыланды, онда Қазақстандық ұлттық компаниялардың, АҚШ сауда министрлігінің, Өзбекстанның инновациялық даму министрлігінің және Тәжікстан мен Ұлыбританиядан келген халықаралық Талдамалық компаниялардың өкілдері сөз сөйледі.
Анықтама: Форум БҰҰ – ның төрт ұйымының – БҰҰ ЕЭК, БҰҰ ЭСКАТО, БҰҰ Даму Бағдарламасының (БҰҰДБ) және Біріккен Ұлттар Ұйымының білім, ғылым және мәдениет мәселелері жөніндегі ұйымының (ЮНЕСКО) бірлескен жобасы болып табылады, олар Орталық Азия елдеріне физикалық қауіпсіз, әлеуметтік қолжетімді және бұл ретте тұрақты энергетикалық жүйелерді құруға көмектесу мақсатында күш біріктіріп, парниктік газдардың нөлдік шығарылуы бойынша міндеттемелерді орындайды. Төрт ұйым Қазақстан-Британ техникалық университетімен тығыз жұмыс істейді.
СІЛТЕМЕ БОЙЫНША ФОРУМҒА ТІРКЕЛУ:
Форумға тіркелудің барлық мәселелері бойынша ҚБТУ баспасөз қызметіне хабарласуға болады:
Нурмагамбет Нургуль,
8 777 001 08 02,
Кунгейбаева Анель,
8 776 218 7469,
Форум проходит с 14 по 16 ноября на площадке Казахстанско-Британского технического университета. В этом году событие собрало политиков, представителей энергетики разных стран, финансового сектора, науки и академических кругов.
Ключевые темы трехдневного диалога включают:
• Проектирование устойчивых региональных энергетических систем за счет взаимодействия низкоуглеродных и нулевых технологий.
• Инновации и модернизация энергетических систем в Центральной Азии за счет частного и государственного финансирования.
• Изучение возможностей и угроз, связанных с взаимосвязью энергии, воды и земли в Центральной Азии.
• Укрепление регионального сотрудничества и наращивание межрегионального технического и институционального потенциала
Второй энергетический форум сегодня открыл Виктор Бадакер, сотрудник по энергетическим вопросам UNECE, подчеркнув, что «через науку и образование мы можем достичь успеха и довести до политиков реальные знания и реальное положение дел».
Также перед гостями Форума выступил Маратбек Габдуллин, ректор Казахстанско-Британского технического университета: «С учетом особенностей Центральной Азии, где много лет используются традиционные источники энергии, важный диалог о энергопереходе может быть построен только с вовлечением всех стейкхолдером. Как мы знаем, «по данным группы инвесторов Climate Action 100+, более двух трети из 166 крупнейших в мире источников выбросов парниковых газов пообещали достичь нуля к 2050 году или раньше” (The Economist). Создание устойчивой энергетической системы не ограничивается инвестициями, или же отсутствием необходимой инфраструктуры. Вопрос необходимых изменений – в первую очередь, это вопрос изменения и трансформации сознания людей, нас – энергопользователей, также это вопросы экологии и разумного отношения к любым источникам энергии и понимание вопросов климата и нашего непосредственного влияния на это».
«Мы все понимаем важность климатического кризиса. Мы не хозяева климата, не стоит забывать, что мы гости и должны передать этот мир нашим детям в лучшем качестве. Для этого необходимо сотрудничество. Я знаю, что в Казахстане много талантливых людей, кто может помочь в энергопереходе…Что касается научного компонента. Наука не подобна волшебству. Мы не можем взмахнуть палочкой и осуществить переход. Нам требуется дисциплина, чтобы осуществить переход», - отметил Энди Паркер, Руководитель Кавендишской лаборатории Кембриджского университета.
На первой дискуссии прошло обсуждение «Взаимодействия технологий с низким и нулевым выбросом углеводорода в Центральной Азии». Хольгер Рогнер, старший аналитик Международного института прикладного системного анализа в Австрии рассказал, что институт проводил анализ по переходу на углеродную нейтральность среди 15 регионов. Особый интерес представили страны Центральной Азии: «Мы создали набор сценариев, нашего видение возможного будущего. Один из сценариев – странам Центральной Азии либо удастся разработать свой источник энергии, либо будет обычное течение изменений, все будет так как оно обстоит сегодня. Сейчас мы разрабатываем специальные технологии для углубленного анализа исследования углеводорода, когда используется ядерная энергия. Что будет со странами Центральной Азии после перехода к углеродной нейтральности? Инвестиционная картина с 2020 по 2050 годы не изменится. Переход не является финансовым бременем. Борьба с изменением климата будет со стороны спроса»
О том, с чем может столкнуться экономика Казахстана по адаптации к изменениям климата, рассказала Дана Ермоленок, представитель GIZ Kazkhstan.
«Какое сейчас воздействие климата с сектора энергетики? Дефицит воды. Он будет ощущаться во многих регионах Казахстана в ближайшем будущем. В странах Европы из-за засухи ощутили нехватку воды. К примеру, такая проблема возникла во Франции из-за атомной энергетики…Мы также будем наблюдать изменения в спросе на электроэнергию в Казахстане, например, для кондиционирования инфраструктуры в летнее время. Мы видим, что, по климатическим прогнозам, тепловые волны будут происходить чаще и это тоже будет влиять на спрос. Кроме того, есть риск повреждения инфраструктуры в разных отраслях: нефтепроводы, линии электропередач из-за экстремальных погодных явлений. Соответственно, это будет вызывать экономические потери. В своей работе мы также рассмотрели какие меры по адаптации уже применимы в Казахстане. К ним относятся: совершенствование инфраструктуры (дамбы), улучшение прочности установок, подземные линии электропередач, создание крупных водохранилищ, инвестиции в ВИЭ».
Также Хольгер Рогнер, отвечая на вопрос участников Форума «почему ядерная энергетика считается важной, хотя не совсем чистая», подчеркнул, что «нет никакой технологии, которая не была бы под риском. Нужно исключить жизненный цикл. Да, ядерная энергетика - дорогое удовольствие. Но если посмотреть на общие затраты на протяжении 60 лет…Ядерная энергия - непрерывный источник энергии. Но можно найти баланс с хранением, разработкой. У каждой страны есть подход, как она может совладать с источниками энергии».
Советник по вопросам международного энергетического перехода Министерства торговли США Сурия Джанаяти в своем выступлении отметила важность влияния Центральной Азии на весь мир: «У вас есть абсолютно все ископаемые. Вы можете достичь климатических целей и энергетический переход, потому что у вас есть те ресурсы, которые не оставляют следа в экологии. Наши правительства будут вести переговоры по сотрудничеству и развитию экономики, инвестициям по энергопереходу».
Интересным стало выступление Хамидуллы Шамсиева, директора Центрально-Азиатского координационно-диспетчерского центра Узбекистана. Он рассказал о практике применения зеленой энергетики в Узбекистане и на какую энергетику в стране делают ставку: «Без газовых станций не обойтись. Но есть проблема – нагрузка газовых станций. Мы, энергетики, к этому готовы. Для того, чтобы заменить 8 гиговатт солнца той же газовой нагрузкой надо обращать большое внимание на строительство газовых хранилищ. Надо строить газголдеры, надо строить технологии, которые позволяют накопить газовые излишки. Любой вид энергии нам очень нужен, мы не должны отказываться, если что-то идет не так или мало мощности. Мы должны совершенствовать то, что уже работает в странах и стараться утилизировать те же выбросы. Поэтому без диверсификации видов энергии нам не обойтись».
Также сегодня прошло обсуждение тем по роли природного газа в энергетическом переходе в Центральной Азии и путь региона к водородной экономике, где выступили представители Казахстанских национальных компаний, министерства торговли США, министерства инновационного развития Узбекистана и международных аналитических компаний из Таджикистана и Великобритании.
Справка: Форум является совместным проектом четырех организаций ООН – ЕЭК ООН, ЭСКАТО ООН, Программы развития ООН (ПРООН) и Организации Объединенных Наций по вопросам образования, науки и культуры (ЮНЕСКО) – объединивших усилия с целью помочь странам Центральной Азии создавать устойчивые энергетические системы, которые являются физически безопасными, социально доступными и при этом выполняют обязательства по нулевому выбросу парниковых газов. Четыре организации тесно сотрудничают с Казахстанско-Британским техническим университетом.
РЕГИСТРАЦИЯ НА ФОРУМ ПО ССЫЛКЕ:
По всем вопросам регистрации на Форум обращаться в пресс-службу КБТУ:
Нургуль Нурмагамбет,
8 777 001 08 02,
Анель Кунгейбаева,
8 776 218 7469,